Zou Charlie Parker ‘Bird’ zijn geworden als legendarische drummer Papa ‘Jo’ Jones niet een cymbal naar zijn hoofd zou hebben gesmeten na het spelen van een paar verkeerde noten? Eigenlijk is dat de hamvraag van de film Whiplash. Hoe diep is drummer Andrew Neiman (Miles Teller) bereid te gaan voor zijn tirannieke docent Terence Fletcher (J.K. Simmons)? Een verhaal waarin de relatie leraar-student centraal staat is in de filmwereld geen verrassend gegeven meer, maar de beklemming die tot diep in je botten te voelen is bij deze film maak je niet vaak mee.
Andrew wordt als eerstejaars student op het conservatorium uitgenodigd door de zeer gerespecteerde maar gevreesde docent Fletcher om in zijn “Studio Band” Bigband te spelen. Al snel komt hij erachter dat Fletcher geen lieverdje is en niet bereid is om de geringste tempowisseling door de vingers te zien. Op onorthodoxe wijze wordt de band naar een hoog niveau getild, waardoor het Schaffer Conservatorium beschouwd wordt als een van de beste opleidingen voor muzikanten. Maar de positie als “core member” is lang niet zeker voor Andrew, keer op keer moet hij bewijzen dat hij thuis hoort in deze groep. Zijn sociale bestaan stelt niet veel voor en dat komt het karakter van de hoofdrolspeler niet echt ten goede. Maar zijn egoïsme lijkt de weg naar de top te zijn.
Als drummer herkende ik de drive en vastberadenheid van Andrew. Steeds beter en sneller willen worden, eindeloos luisteren naar de grote voorbeelden, etc. Er kwamen ook veel herinneringen naar boven van de tijd in de Biband van Lex van Wel. Lex gooide weliswaar geen stoelen naar m’n hoofd, maar heeft wel degelijk een blijvende indruk achtergelaten met zijn good cop/bad cop benadering, met als doel: het beste uit de student naar boven willen halen.
Er zitten ook wat (voor muzikanten) onrealistische details in Whiplash. Bloedende handen (wel lekker dramatisch) en concurrerende muzikanten (mijn ervaring is dat muzikanten elkaar juist steunen). En uiteraard kan Teller niet alle noten spelen die er te horen zijn. Maar voor wie daar doorheen kan kijken is deze film echt de moeite waard! Zie hieronder de trailer: